Chiński program kosmiczny

7. Chiński program kosmiczny

TOP PREVIOUS NEXT


7.1. Jakie rakiety użytkują Chińczycy ?

Chiny używają całej gamy rakiet nośnych. Należą one do rodziny Chang Zheng (Długi Marsz) i są produkowane przez firmę China Great Wall Industry Corporation. Ich nośność, w zależności od modelu, sięga od 300 do 9500 kg na LEO do 3500 kg na GTO. Do lotów załogowych używana jest rakieta CZ-2F o następujących parametrach:

Ładunek na LEO: 8400 kg dla orbity: hp=ha=185 km, I=57.0°; Ciąg startowy: 5920 kN; Całkowita masa: 464000 kg; Średnica: 3,4 m; Długość całkowita: 62,0 m.





7.2. Kiedy poleciał w kosmos pierwszy Chińczyk ?

Mamy na myśli w pełni samodzielne dokonanie Chin - przy zastosowaniu własnej rakiety nośnej i własnego statku kosmicznego.

Po przeprowadzeniu w latach 1999-2003 czterech udanych startów i lądowań bezzałogowych statków z serii Shenzhou, do pierwszego załogowego lotu statku Shenzhou-5 doszło 15 października 2003 roku o 01:00:03,497. Start nastąpił z komodromu Jiuquan. W T+10 minut nastąpiła satelizacja na orbicie o wysokości hp=196 km, ha=326 km. Kosmonauta (piszemy "kosmonauta" celowo) nie raportował sytuacji anomalnych. Lądowanie nastąpiło o 22:23 w rejonie miasta Siziwang, około 100 km na północ od stolicy Mongolii Wewnętrznej, miasta Hohhot, 4,8 km od celu. Kosmonauta o własnych siłach opuścił kapsułę. Następny lot planowany jest za rok, bądź nawet dwa lata od tego momentu. Tak długa przerwa nie jest na razie przez stronę chińską szczegółowo wyjaśniana.





7.3. Kto to jest "taikonauta" albo "yuhangyuan" ?

"Taikonauta" jest to neologizm wywodzący się z chińskiego słowa będącego odpowiednikiem określenia astronauty/kosmonauty. Kilku światowej marki autorów publikujących materiały z dziedziny astronautyki parę lat temu próbowało wylansować to określenie i po dziś dzień można się z nim spotkać, przeważnie w publikacjach anglosaskich.

Oficjalne źródła chińskie dawniej używały nazwy "yuhangyuan", obecnie spotyka się nazwy "hangtianyuan" (mandaryńska) bądź "taikongren".

Z naszego punktu widzenia nie jest właściwe rozróżnianie narodowości "żeglarza kosmicznego", gdyż z biegiem lat z pewnością przybywać będzie państw samodzielnie realizujących załogowy program kosmiczny i każdorazowe wymyślanie nowego określenia wprowadzić może spory bałagan pojęciowy.





7.4. Czy Chiny planują budowę bazy na Księżycu ?

Owszem - planują. Oficjalnie przedstawili makietę takiej bazy, ale w przewidywalnej przyszłości do 15-20 lat nie będą oni najprawdopodobniej posiadali wymaganej technologii umożliwiającej transport dużych ładunków z Ziemi na Księżyc, w celu ustanowienia tam tej stałej - załogowej bazy.
Nieporozumienie być może wzięło się stąd, że jeden z chińskich naukowców zaangażowany w program kosmiczny wypowiedział się tak, że w jednym zdaniu skomasował najbliższe cele chińskiej astronautyki wymieniając loty załogowe i badanie Księżyca, co przez pomyłkę zinterpretowano jako właśnie ustanowienie załogowej bazy księżycowej w pierwszej dekadzie XXI wieku.
Chiny natomiast pracują nad wysłaniem na Księżyc zautomatyzowanej sondy kosmicznej wzorowanej na radzieckim Łunochodzie, co realnie, ale przy bardzo sprzyjających okolicznościach, może nastąpić przed 2010 rokiem i mają oni ku temu stosowne środki techniczne. Uprzednio najprawdopodobniej posłane zostaną aparaty testujące miękkie lądowanie.

W chińskim magazynie aeronautyczno-kosmicznym tak naszkicowano najbliższe plany odnośnie eksploracji Księżyca:
  • Faza 1, 2005 rok: Satelizacja automatycznej sondy obok Księżyca, z wykorzystaniem do jej kostrukcji platformy DFH-3, stosowanej obecnie dla chińskich satelitów komunikacyjnych,
  • Faza 2, 2010 rok: Miękkie lądowanie automatycznej sondy na powierzchni Księżyca,
  • Faza 3, 2020 rok: Posłanie samobieżnych stacji badawczych wzorowanych na radzieckich "Łunochodach", ale znacznie lepiej od nich wyposażonych badawczo, z przekazem danych 'realtime',
  • Faza 4, 2030 rok: Misja z pozyskaniem próbek gruntu księzycowego i z dostarczeniem ich na Ziemię.
Nie ma więc mowy o załogowych wyprawach na Księżyc przed 2030 rokiem i taki stan rzeczy należy uważać za zgodny z prawdą.





7.5. Czy Shenzhou to kopia rosyjskiego Sojuza ?

Najistotniejsza część składowa statku kosmicznego Shenzhou - kapsuła powrotna jest wręcz wierną kopią kapsuły Sojuza-TM, którą do celów testowo-modelowych Chiny zakupiły w Rosji (od Rosaviakosmosu) pod koniec dekady lat 90-tych XX w. Shezhou, podobnie jak Sojuz, posiada moduł orbitalny (większy niż u Sojuza) przeznaczony do w miarę wygodnego pobytu w nim załogi podczas misji kosmicznej i prowadzenia badań/eksperymentów oraz moduł serwisowo-napędowy zawierający silniki marszowe i zbiorniki z gazami/paliwem. Ogólna koncepcja obu statków kosmicznych jest bardzo zbliżona, z tym, że Shenzhou optymalizowany jest pod kątem dłuższych misji kosmicznych (około 14 dni) i pozwala na kaskadowe łączenie w kosmosie modułów orbitalnych celem budowy mini-stacji kosmicznej oraz posiada dwie pary palet ogniw słonecznych (Sojuz - jedną parę).
Jednakże do momentu opublikowania w pełni oficjalnych danych technicznych, parametry funkcjonalne chińskiego statku kosmicznego należy traktować jako orientacyjne.
Obecnie najwięcej danych o statku znajduje się w Encyclopedia Astronautica.





7.6. Czy Chiny wezmą udział w programie ISS ?

W sytuacji, gdy dalsza rozbudowa i eksploatacja ISS stoi niejako na rozdrożu, nie można z całą pewnością wykluczyć możliwości lotów Shenzhou do Stacji. Należy jednak pamiętać o dwóch rzeczach:
  • USA nadal zabraniają eksportu nowoczesnej technologii do ChRL;
  • dowolny obiekt dołączany do ISS musi posiadać odpowiedni certyfikat bezpieczeństwa, a droga do uzyskania takowego w przypadku Shenzhou jest jeszcze daleka.
Ostatnio pojawiła się możliwość zastosowania na ISS chińskiego robota-manipulatora wykonanego w laboratoriach Beijing Institute of Control Engineering - Chinese Academy of Space Technology (CAST).




TOP PREVIOUS NEXT


Aktualizacja: 2004-12-22 12:30
FAQ-System 0.4.0, HTML opublikowal: (STS)